คอลัมน์สังคม บั้งไฟพญานาค
บั้งไฟพญานาค คำเรียกขาน “บั้งไฟพญานาค” ที่ร่ำลืออยู่ในหมู่ชาวพุทธได้สร้างแรงศรัทธาความขรึมขลังและความน่าอัศจรรย์ให้แก่ผู้คนในดินแดนสุวรรณภูมิแห่งนี้มาแต่ครั้งโบราณกาลอย่างยาวนานจนถึงปัจจุบันที่มีต่อปรากฏการณ์ที่เกิดขึ้นจากลูกไฟสีแดงอมชมพูที่ผุดขึ้นจากผิวน้ำและพุ่งขึ้นสู่ท้องฟ้าที่ไม่อาจหาคำอธิบายใดๆ มาแสดงถึงสาเหตุที่ทำให้เกิดบั้งไฟพญานาค ทั้งด้วยหลักทางวิทยาศาสตร์ก็ดี หรือด้วยหลักของกฎแห่งธรรมชาติก็ดี ทั้งนี้ เนื่องจากบั้งไฟพญานาคเป็นปรากฏการณ์ที่ไม่ได้เกิดขึ้นด้วยเหตุปัจจัยของสิ่งแวดล้อมหรือด้วยเหตุปัจจัยจากน้ำมือของมนุษย์ เหตุที่บั้งไฟพญานาคไม่ใช่ปรากฏการณ์ธรรมชาติ เพราะสิ่งที่เกิดขึ้นตามธรรมชาติไม่อาจถูกกำหนดวันที่แน่นอนตามตารางปฏิทินได้ ปรากฏการณ์ที่มีอยู่ตามธรรมชาติจะเกิดเมื่อไร ไม่อาจบอกล่วงหน้าได้ว่าจะเกิดในวันใด แม้จะกำหนดวันเวลาไว้ แต่ปรากฏการณ์ดังกล่าวอาจเกิดหรือไม่เกิดก็ได้ เพราะเป็นอำนาจของกฎธรรมชาติที่มนุษย์ไม่อาจเข้าแทรกแซงได้ แต่สำหรับกรณีของบั้งไฟพญานาคนั้นแตกต่างจากปรากฏการณ์ตามธรรมชาติ เพราะเราสามารถกำหนดวันและเวลาที่จะเกิดบั้งไฟพญานาคตามปฏิทินได้ แม้ปรากฏการณ์ธรรมชาติอาจกำหนดคร่าวๆ ได้ว่าจะเกิดในช่วงเวลาใดของปีหรือของฤดูกาล แต่เป็นเพียงการกำหนดเวลาไว้อย่างกว้างๆ เช่นในสัปดาห์แรกของเดือนนั้นเดือนนี้ แต่ไม่อาจกำหนดวันที่ลงไปได้แน่ชัดว่าจะเป็นวันใดของเดือนหรือวันใดของปี เว้นแต่ปรากฏการณ์นั้นจะเกิดขึ้นด้วยน้ำมือของมนุษย์ ซึ่งหากเป็นเช่นนั้นจึงจะสามารถกำหนดวันเวลาตามปฏิทินได้อย่างแน่นอน แต่กรณีของบั้งไฟพญานาคเป็นปรากฏการณ์ที่สามารถกำหนดวันและเวลาที่จะเกิดขึ้นได้อย่างเที่ยงตรงแน่นอน และเมื่อถึงกำหนดเวลา จะปรากฏเหตุการณ์บั้งไฟพญานาคเกิดขึ้นในวันที่ได้กำหนดไว้อย่างไม่คลาดเคลื่อน ด้วยเหตุนี้บั้งไฟพญานาคจึงเป็นปรากฏการณ์ที่ไม่ใช่เกิดขึ้นตามธรรมชาติ เมื่อไม่อาจหาคำอธิบายถึงสาเหตุที่ทำให้เกิดบั้งไฟพญานาค